Video Poster

ΜΑΡΚΟ ΜΠΕΛΟΚΙΟ/Ο ΠΡΟΔΟΤΗΣ/THE TRAITOR

Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του ‘80. Ο αδυσώπητος πόλεμος ανάμεσα στους επικεφαλής της σισιλιάνικης Μαφίας, της περιβόητης Κόζα Νόστρα, για το μονοπώλιο στο εμπόριο ηρωίνης συνεχίζει να μαίνεται. Ένα από τα παλαιότερα μέλη της, ο Τομάζο Μπουσκέτα (που τον υποδύεται εξαιρετικά ο Πιερφρανσέσκο Φαβίνο), καταφεύγει στη Βραζιλία, απ' όπου και παρακολουθεί ασφαλής τα τεκταινόμενα. Όταν, όμως, μαθαίνει για τη δολοφονία των γιων του και του αδελφού του στο Παλέρμο, καταλαβαίνει πια ότι μπορεί να είναι ο επόμενος.

Μετά τη σύλληψή του και έκδοσή του στην Ιταλία από την βραζιλιάνικη αστυνομία, ο Μπουσκέτα παίρνει μια απόφαση που θα αλλάξει τα πάντα για την Μαφία: αποφασίζει να συναντηθεί με τον δικαστή Τζιοβάνι Φαλκόνε και να προδώσει τον αιώνιο όρκο που έχει δώσει στην Κόζα Νόστρα.

“Ο Προδότης” (η επίσημη πρόταση της Ιταλίας τότε για τα βραβεία Όσκαρ) είναι μία από τις πιο άρτιες ταινίες του  Μάρκο Μπελόκιο, και η πιο κερδοφόρα του, αλλά και μία από τις καλύτερες ταινίες γενικά που έχουν γυριστεί για τον ιταλικό υπόκοσμο.

Με αφορμή τη συμμετοχή της στο Διαγωνιστικό των Καννών δύο χρόνια πριν, συναντήσαμε τον μονίμως αεικίνητο κι ανήσυχο Ιταλό auteur για μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, στην οποία μας μίλησε για τον αντιήρωα του, για τη δίκη-ορόσημο στη μεταπολεμική ιστορία της Ιταλίας, αλλά και για τον..Σαλβινί.

 

Γιατί την Κόζα Νόστρα

Δεν με ενδιέφεραν καθόλου οι κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις της ιστορίας. Και παρόλο που ενδιαφέρομαι βαθιά για την Ιστορία, δεν ήταν αυτός ο σκοπός μου εδώ, να μάθει δηλαδή κάποιος κάτι παραπάνω από την ταινία. Πολύ απλά, διάλεξα αυτό το θέμα γιατί με συνάρπασε ο χαρακτήρας του Μπουσκέτα, γιατί ήταν μια τραγική φυσιογνωμία, γιατί όλα αυτά τα γεγονότα ήταν αληθινά.

 

Η Δίκη

Για τις σκηνές της δίκης ακολούθησα ενστικτωδώς το θεατρικό μοντέλο. Ήθελα οι μαφιόζοι να φαίνονται σαν να υποδύονταν κάποιον στη σκηνή. Η επιρροή του Πιραντέλο είναι πολύ έντονη εδώ. Φανταστείτε, αυτή ήταν και η πρώτη δίκη της Μαφίας που τελείωσε με καταδικαστική ετυμηγορία. Στα ιταλικά ονομάστηκε “Maxi processo” (σ.σ. στα ελληνικά “Δίκη Μάξι”), γιατί διήρκεσε έξι χρόνια και υπήρχαν πάνω από τετρακόσιοι μαφιόζοι στο εδώλιο, κατηγορούμενοι για  πρώτη φορά, ενώ αρκετοί καταδικάστηκαν κιόλας.

Η συνηθισμένη παράδοση εκείνης της εποχής ήταν να μην καταδικάζουν κανέναν, γιατί δεν υπήρχαν αποδείξεις. Η ύπαρξη για πρώτη φορά αποδείξεων ήταν και το πραγματικά καινοτόμο εδώ.

 

Brazil

 Οι σκηνές στη Βραζιλία είναι υποτίθεται γυρισμένες στη δεκαετία του ογδόντα, αμέσως μετά τη δικτατορία. Ο Μπουσκέτα κατέφυγε δυο φορές εκεί και τις δυο φορές συνελήφθη - τα βασανιστήρια που βλέπουμε να γίνονται σε αυτόν και τη γυναίκα του, έγιναν μετά την πρώτη του επίσκεψη.

 

Φαλκόνε και Μπουσκέτα

Υπάρχει, εννοείται, μια τεράστια διαφορά ανάμεσα τους. Ο Μπουσκέτα δεν είναι κανένας ήρωας, είναι απλά ένας άνδρας που προσπαθεί να σώσει τη ζωή του. Έχει πολύ ιδιαίτερα εγγενή χαρακτηριστικά. Δεν αισθάνεται κανένα φόβο, είναι πολύ γενναίος, εντάξει, αλλά δεν θέλει να πεθάνει για κάποιο ιδανικό. Ό,τι κάνει, το κάνει βασιζόμενος στην αρχή ότι θέλει να σώσει εκείνον και τους οικείους του, να μην τους σκοτώσει η Μαφία. Βλέπει ότι δεν μπορεί να συνεχίζει να κρύβεται. Οπότε έχει δυο επιλογές, ή να να σιωπήσει, αλλά κι αυτό δεν είναι ασφαλές, γιατί οι άνθρωποι της Μαφίας είναι παντού, ακόμα και στη φυλακή ή να βγει και να τους καταδώσει. Ο,τι αποκάλυψε ήταν αρκετό για τον Φαλκόνε να καταλάβει το πώς λειτουργούσε η ιεραρχία στο Παλέρμο. Πριν, κανείς δεν ήξερε. 

Με αυτήν την έννοια, ο Φαλκόνε και ο Μπουσκέτα είναι ίσοι. Ο ένας λέει στον άλλο τι ξέρει κι ο άλλος μετά οφείλει να τον προστατέψει.

Και, μην ξεχνάμε, από τη στιγμή που ο Φαλκόνε δολοφονήθηκε, ο Μπουσκέτα δεν είχε πια την πολύτιμη υποστήριξη του στη δίκη του πανίσχυρου Ανδρεότι. Ο δικηγόρος του κατάφερε να υποτιμήσει τις πληροφορίες και την αξιοπιστία του Μπουσκέτα και αυτή η δίκη ήταν κατα κάποιον τρόπο και η ήττα του.

 

Η παραγωγή

Πρόκειται όντως για την πιο ακριβή μου ταινία μέχρι τώρα. Κόστισε πάνω από τον μέσο όρο για μια ιταλική ταινία, εννέα εκατομμύρια ευρώ, που ευτυχώς μου τα βρήκαν οι Ιταλοί, Γερμανοί και Βραζιλιάνοι παραγωγοί μου.

 

Α-λα Ζαν-Πιερ Μελβίλ

Σχετικά με τη σκηνή της δολοφονίας του Φαλκόνε και της συζύγου του, θέλαμε να μείνουμε “μέσα” στο αυτοκίνητο του, να κινηματογραφήσουμε τη στιγμή της έκρηξης της βόμβας με τη μεγαλύτερη δυνατή αληθοφάνεια. Δεν θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε εφέ, όπως οι Αμερικανοί σε αντίστοιχες σκηνές.  Όλους τους άλλους φόνους τους κινηματογραφήσαμε με  γρήγορο τρόπο και τράβελινγκ της κάμερας μόνο από μια πλευρά. Επίσης, όπως θα είδατε, σημειώναμε στην οθόνη το νούμερο του κάθε φόνου, γιατί ήταν κάτι που έκανε και η Μαφία στ' αλήθεια.

 

Ο Ματέο και το τσάι

Τον κακομοίρη...(γελά). Δεν έχει την πολιτική υπομονή που χρειάζεται (σ.σ. Ο Μπελόκιο αναφέρεται στον πολιτικό Ματέο Σαλβίνι, που την εποχή της προβολής της ταινίας στις Κάννες μονοπωλούσε σχεδόν την ιταλική πολιτική σκηνή). Όπως λένε κι οι Αγγλοι, not my cup of tea.

 

* Ο “Προδότης”/”The Traitor” κυκλοφορεί στις κινηματογραφικές αίθουσες από τις 10 Σεπτεμβρίου 2020, σε διανομή ROSEBUD.21